Kategori: Makaleler

9 Işık Nelerdir? Tarihsel Bir Perspektiften Toplumsal Dönüşümler ve Değerler Bir Tarihçinin Perspektifinden: Geçmişi Anlamak, Bugünü Kavrayabilmek Geçmişi anlamadan bugünü anlamak zordur. İnsanlık tarihi, medeniyetlerin izlediği yolculukta pek çok önemli dönemeçten ve dönüşümden geçmiştir. Her bir kırılma noktası, toplumsal yapıları yeniden şekillendirmiş, insanlık değerlerini ve düşünsel paradigmalara olan bakışı değiştirmiştir. Bugün, toplumlar hala geçmişten gelen miraslarla şekilleniyor ve bu mirasın izlerini görmek, geçmişle olan bağımızı güçlendiriyor. “9 Işık” da bu bağlamda, tarihi bir perspektiften incelenmesi gereken önemli bir konu olarak karşımıza çıkıyor. Peki, 9 Işık nedir ve toplumsal tarihimizde nasıl bir yeri vardır? 9 Işık: Bir Felsefi Kavram Olarak Işığın…

İHA Haber Açılımı Nedir? Toplumsal Yapılar ve Cinsiyet Rolleri Üzerinden Bir Sosyolojik İnceleme Toplumlar, zaman içinde gelişen ve değişen dinamiklerden beslenir. Bir sosyolog olarak, beni hep düşündüren şey, bu değişimin nasıl şekillendiği, bireylerin toplumsal yapılarla nasıl etkileşime girdiği ve toplumsal normların bireysel yaşamları nasıl dönüştürdüğüdür. “İHA” haber açılımını duyduğumda, ilk etapta bu sadece bir kısaltma gibi görünebilir. Ancak toplumsal bir mercekle bakıldığında, haberlerin nasıl üretildiği, hangi açılardan sunulduğu ve hangi grupların sesine daha fazla yer verildiği konuları, çok daha derin bir anlam taşır. İHA, “İhlas Haber Ajansı”nın kısaltmasıdır ve Türkiye’de önemli bir haber ajansıdır. Fakat burada daha derin bir soru…

Zürriyet Sahibi Ne Demek? Toplumların ve bireylerin etkileşimini anlamaya çalışan bir araştırmacı olarak, bazen bir kelimenin arkasındaki derin anlamlar, yüzeyin ötesine geçmeye başladığında, çok daha geniş bir dünyanın kapılarını aralar. “Zürriyet sahibi” kelimesi, toplumda özel bir yer edinmiş, anlamı zaman içinde şekillenmiş ve kültürel normlarla beslenmiş bir terimdir. Ancak bu kelimenin arkasında yatan toplumsal yapılar, cinsiyet rolleri ve kültürel pratikler üzerine düşünmek, aslında bireylerin toplumla nasıl bir bağ kurduğunu ve bu bağın zaman içinde nasıl evrildiğini anlamamıza yardımcı olabilir. Zürriyet, genellikle soy, nesil ya da kuşak anlamlarında kullanılır. Fakat bu terim, sadece biyolojik bir bağlantıyı ifade etmekle kalmaz, aynı zamanda…

Kasık Fıtığı Ağrısı Nerelere Vurur? Haritayı Açıyoruz, Yanmayı Söndürüyoruz Bazı ağrılar var ki insanı oturduğu yerden kaldırır, kaldırdığı gibi de “ben nereye gidiyorum?” diye düşündürür. Kasık fıtığı ağrısı tam olarak böyle: yerel bir sızı gibi başlar, sonra bir bakmışsınız alt karın, iç uyluk ya da testise kadar gidip gelmiş. Gelin bu yolculuğu birlikte izleyelim; tıbbi doğrularla, samimi bir dille ve biraz da arkadaş sohbeti kıvamında. Özetin özeti: Ağrı çoğunlukla kasık hattında başlar; iç uyluk, alt karın, testis/labia, hatta nadiren dizin içine kadar yansıyabilir. Tetikleyiciler: öksürmek, ıkınmak, ağır kaldırmak, uzun süre ayakta kalmak. Kasık Fıtığı Ağrısının Kökenleri: Yalnızca “Bir Şişlik” Değil,…

Kaside Üstadı Kim? Nef’î Tahtta mı, Yoksa Tahtlar Zaten Bir Masal mı? İddiam net: “Kaside üstadı” tacını tek bir şaire vermek, kasidenin çok katmanlı geleneğine yapılmış bir haksızlık. Evet, Nef’î olağanüstü; fakat bu, Fuzûlî’nin estetik doruklarını, Bâkî’nin dil musikisini, Nâbî’nin hikemî damarını görmezden gelmemizi gerektirmez. Gel, “üstadlık” mitini söküp takalım; nerede parlıyor, nerede sarsılıyor? — Kasideyi Ölçmek: Üstatlık İçin Hangi Cetveli Kullanacağız? Kaside teknik bir mimaridir: aruzun katı disiplini, matla’dan makta’a uzanan gerilim, redif ve kafiyenin matematiği, mazmunların zekâ dolu zincirlemesi… Ama yalnız biçim yetmez. Nesibin (teşbib) imge örgüsü, girizgâhın ani vitesi, methiyenin retorik kudreti, fahriyenin şair özgüveni ve duanın…

Karikatür Kursu Nedir? Toplumsal Cinsiyet, Çeşitlilik ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Yolculuk Çizgilerin Ardındaki Anlam: Karikatür Kursuna Duyarlı Bir Başlangıç Toplumsal meseleleri mizah ve sanatla buluşturmak isteyen herkesin aklında aynı soru vardır: “Karikatür kursu nedir ve neden bu kadar önemlidir?” Bu sorunun cevabı, sadece çizim tekniklerinde değil, aynı zamanda dünyayı daha adil ve kapsayıcı bir yer haline getirme hayalinde saklıdır. Karikatür kursu, yalnızca kalem tutmayı öğretmez; düşünmeyi, empati kurmayı, eleştirel bakmayı ve sesini mizah yoluyla duyurmayı öğretir. Bu yüzden bir karikatür kursu, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden sosyal adalete kadar pek çok konunun tartışıldığı, bireylerin kendilerini özgürce ifade edebildikleri bir alan haline…

Perihel ve Afel: Varlığın Yörüngesinde Felsefi Bir Yolculuk Bir Filozofun Bakışıyla Başlangıç İnsan, varoluşun sonsuz boşluğunda kendi yörüngesini arayan bir gezegendir. Tıpkı Güneş’in etrafında dönen Dünya gibi, insan da anlamın etrafında döner; bazen ona yaklaşır, bazen uzaklaşır. Evrenin düzeninde iki özel kavram bu hareketi sembolize eder: Perihel ve Afel. Perihel, bir gezegenin Güneş’e en yakın olduğu noktayı; Afel ise en uzak olduğu noktayı ifade eder. Bu iki terim yalnızca astronomik bir gerçekliği değil, aynı zamanda insanın ruhsal, etik ve ontolojik serüvenini de anlatır. Her varlık, kendi içindeki güneşe —anlama, iyiliğe, bilgiye— bazen yaklaşır, bazen ondan uzaklaşır. Peki, bu hareketin anlamı…

Ortalama Bir Gergedan Kaç Kilo? Öğrenme ve Keşif Sürecinin Pedagojik Yansıması Bir eğitimci olarak, öğrencilerin bilgiyi nasıl kavradığını ve bu bilgiyi hayatlarına nasıl entegre ettiklerini görmek, her zaman büyüleyici olmuştur. Öğrenme süreci, sadece bilgi edinmekten ibaret değil, aynı zamanda bir keşif, bir dönüşüm sürecidir. Tıpkı bir gergedanın fiziksel özelliklerini öğrenmek gibi, öğrenme de bir tür keşiftir; her yeni bilgi, bir yandan zihnimizdeki eski kalıpları kırarken, diğer yandan yeni bir anlayış ve derinlik kazandırır. Peki, bu dönüşüm nasıl gerçekleşir? Bu yazıda, “ortalama bir gergedan kaç kilo?” sorusuna yanıt verirken, öğrenmenin dönüştürücü gücünü ve pedagojik yöntemlerin bu sürece nasıl etki ettiğini tartışacağız.…

Karataban Nasıl Yazılır? Bilimsel Merakla Dilin İnce Ayrıntılarına Yolculuk Bir kelimenin nasıl yazıldığını merak etmek, aslında sadece dilbilgisel bir merak değildir. Bu tür sorular, dilin nasıl evrildiğini, kültürün nasıl şekillendiğini ve kelimelerin zihnimizde nasıl yer ettiğini anlamak için harika bir fırsattır. “Karataban” kelimesi de tam olarak böyle bir merakın ürünüdür. Gelin birlikte bu kelimenin doğru yazımını, kökenini ve dilbilimsel arka planını hem bilimsel hem de anlaşılır bir şekilde keşfedelim. “Karataban” Kelimesi Ne Anlama Gelir? Önce işin kökünden başlayalım. “Karataban” kelimesi, Türkçede çoğunlukla mecaz anlamda kullanılır ve genellikle yoksul, köylü ya da sade insan anlamlarını taşır. Bu kelime, halk dilinde toplumun…

Kara Para Aklamak Ne Oluyor? Toplumsal Cinsiyet ve Sosyal Adalet Perspektifinden Bir Bakış “Hepimizin bildiği ama konuşmaktan kaçındığı bazı gerçekler vardır. Kara para aklama da onlardan biri. Bu konuyu yalnızca ekonomik ya da hukuki bir mesele olarak görmek kolaydır, ama ben bu yazıda biraz daha farklı bir yerden bakmak istiyorum. Çünkü kara para aklama sadece suç dünyasının ya da mali sistemlerin sorunu değildir; toplumsal yapımızı, adalet duygumuzu ve birlikte yaşama biçimimizi de derinden etkileyen bir meseledir.” Kara Para Aklamak Nedir? Temel Tanım ve Süreç Kara para aklamak, yasa dışı yollarla elde edilen gelirlerin yasal kaynaklardan geliyormuş gibi gösterilmesi işlemidir. Bu…